Ông Mai Văn Quân (sinh năm 1958), ở tại khu 6, thị trấn Hà Trung (Thanh Hóa) đã tự bỏ số tiền khoảng 50 tỷ đồng, đầu tư cải tạo khu đất rộng đến 22 ha; để trồng cây làm nơi trú ngụ cho hàng vạn con cò.

Trước đây, khu đất mà ông Quân bảo vệ đàn cò là một đầm lầy, chỉ có lau lách mọc um tùm. Năm 2004, gia đình ông đấu thầu với mục đích làm trang trại. Trong quá trình cải tạo, khi chiều về lác đác vài đàn cò nhỏ tìm về khu vườn trú ngụ.

Nhân duyên của ông Quân với đàn cò

Ban đầu, ông chỉ nghĩ đàn cò này trú tạm vài hôm rồi sẽ bay đi. Tuy nhiên, đàn cò thường xuyên bay đi, bay về, làm tổ đẻ trứng nhiều hơn. Với quan niệm “đất lành chim đậu”, lại là người yêu thiên nhiên và các loài chim trời từ bé; ông Quân nảy ra ý tưởng sẽ xây dựng một “ngôi nhà” an toàn cho đàn cò về trú ngụ.

Thời điểm đó, nạn săn bắt chim trời tại địa phương là vấn đề nhức nhối. Mỗi lần ra chợ, thấy cò và các loại chim trời được rao bán tràn lan; ông Quân thấy rất đau xót. Do vậy, ông nảy ra ý tưởng sẽ bảo vệ đàn cò; và tìm mọi cách để thu hút ngày càng nhiều cò trở về để bảo vệ và chăm sóc.

Đến năm 2014, địa phương khuyến khích ông thuê thêm 13 ha khu lòng hồ ngập nước. Khi đó, có nhiều đơn vị tới khảo sát, nhưng họ đều lắc đầu bỏ đi vì thấy khó sinh lời. Nhưng vẫn ông nhận thuê khu vực này, rồi đắp đường cải tạo cảnh quan. Số lượng cò về trú ngụ ngày càng đông. Đây cũng là cái duyên của ông Quân với đàn cò và mảnh đất đầm lầy này.

Khu tiểu khí hậu phù hợp với đặc điểm sinh sống của loài cò

Khu đất 22ha rất rộng, nên việc bảo vệ đàn cò gặp không ít khó khăn. Ông Quân bỏ ra rất nhiều tiền để xây hệ thống tường rào bao quanh; nhiều người bảo là ông gàn dở.

Ông xem mục tiêu bảo vệ đàn cò là trung tâm trong kế hoạch cải tạo và xây dựng trang trại; để làm là không hề đơn giản. Vì tình yêu thiên nhiên với muốn nhìn thấy đàn cò hàng ngày về đây trú ngụ; nên ông bỏ ngoài tai tất cả và quyết tâm làm. Ông thấy việc bảo vệ đàn cò có một ý nghĩa đặc biệt: đàn cò là cái hồn của làng quê Việt.

Ông Quân cho xây tường, làm hàng rào để bảo vệ đàn cò khỏi bị săn bắn.
Ông Quân cho xây tường, làm hàng rào để bảo vệ đàn cò khỏi bị săn bắn (ảnh chụp màn hình baotintuc).

Những bụi tre lớn là nơi làm tổ chính cho đàn cò, ông còn trồng nhiều loại cây khác như cây đa, cây đề, cây si, xà cừ, dừa, sưa, sấu…;và nhiều cây ăn quả như ổi, chuối, táo. Những cây này tạo nên sự đa dạng sinh học; nơi làm tổ và cũng là thức ăn cho chim chóc sinh sống.

Ông Quân thuê 3 lao động chính trồng và chăm sóc các loài cây tạp, đồng thời bảo vệ đàn cò khỏi những người săn bắn. Những ngày mưa bão hay giao mùa, là thời điểm dịch bệnh; ông cho phun thuốc khử trùng khu vực vườn cây để ngăn chặn dịch bệnh, đảm bảo cho cò sinh sản tốt.

Ông Quân cũng không thể hạch toán được chính xác mình đã bỏ bao nhiêu tiền của vào khu đảo cò. Chỉ có thể ước chừng khoảng 50 tỷ đồng. Mỗi buổi sáng sớm hoặc chiều muộn trở về trang trại; ông được gần gũi thiên nhiên, ngắm đàn cò chao lượn. Bảo tồn môi trường sinh thái phù hợp với tập tục sinh sống của các loài trong tự nhiên… không có giá trị vật chất nào so sánh được.

Mơ ước phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn tự nhiên

Ông Quân đã chia sẻ thêm về kho tàng các ngôi nhà, đồ vật cổ của các làng quê Việt Nam qua nhiều thời kỳ; mà ông đã dày công sưu tầm. Ông dự định cho dựng những ngôi nhà cổ này ở trong khu nông trang; và sẽ xin chuyển đổi thành khu du lịch sinh thái để phục vụ nhu cầu tham quan của người dân.

Ông đang gửi hồ sơ xin cơ quan chức năng cho chuyển đổi khu đất làm khu du lịch sinh thái. Trong đó sẽ trưng bày những ngôi nhà cổ, những hiện vật đời thường gắn với dân tộc Việt mình như cái cày, bừa, hay cái cối xay…

Đó là cách ông lưu giữ lại những giá trị của hồn dân tộc. Quan điểm của ông muốn lưu giữ những giá trị đó; để cho con cháu sau này nhìn thấy và hình dung về một thời kỳ, một giai đoạn lịch sử của ông cha ta.

“Ông Mai Văn Quân là Chủ tịch hiệp hội doanh nghiệp huyện Hà Trung. Khi biết tin ông Quân xây rào bảo vệ, gây dựng đàn cò, địa phương chúng tôi rất ủng hộ. Nếu trang trại của ông Quân được chấp thuận; chuyển đổi thành khu du lịch sinh thái; sẽ giúp thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển, đồng thời góp phần bảo vệ thiên nhiên”. Ông Nguyễn Minh Tấn – Chủ tịch UBND xã Hà Ngọc chia sẻ thêm.