Tan vỡ khi xa xứ không bắt đầu bằng sự phản bội, mà từ những lần im lặng kéo dài qua múi giờ, những đêm thiếu nhau trong tiếng thở dài quen thuộc. Đó là khi giấc mơ đổi đời vượt khỏi biên giới, còn trái tim thì chẳng kịp tìm cách giữ nhau lại. Xa nhau để tốt hơn – liệu có thật sự tốt hơn, khi có những mất mát không thể vãn hồi?

Tan vỡ khi xa xứ – Không còn là chuyện hiếm

Theo số liệu điều tra của Tổng cục Thống kê năm 2024; tỷ lệ ly hôn trên toàn quốc chiếm 2,6% dân số. Tuy nhiên, tại các tỉnh có tỷ lệ xuất khẩu lao động cao như Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Quảng Bình, số lượng người ly hôn và ly thân cũng đáng kể. Cụ thể, Nghệ An có khoảng 45.000 người ly hôn hoặc ly thân; nằm trong nhóm các tỉnh có số người ly hôn/ly thân nhiều nhất cả nước.

Một vụ việc gần đây khiến tôi mãi trăn trở. Anh V và chị B từng là vợ chồng đồng cam cộng khổ. Khi con còn nhỏ, chị quyết định đi Nhật làm việc để có tiền cho con học hành. Anh ở nhà một mình nuôi hai đứa trẻ. Ba năm đầu, mọi thứ vẫn ổn – tiền gửi về đều đặn, các con lớn khôn. Nhưng rồi, liên lạc thưa dần, cảm xúc nguội lạnh. Cuối cùng, anh phát hiện chị đã xây dựng một mối quan hệ mới nơi đất khách. Họ ly hôn.

Trên giấy tờ, tài sản được chia đều. Nhưng niềm tin thì không thể chia. Tình cảm thì chẳng còn nguyên vẹn. Và hai đứa trẻ – là người chịu tổn thương sâu sắc nhất.

Câu chuyện của họ không phải là đơn lẻ. Nó phản ánh một thực trạng xã hội đáng báo động: tan vỡ khi xa xứ – hệ quả âm thầm và dai dẳng của hành trình tìm kiếm cơ hội đổi đời.

Tan vỡ khi xa xứ
Trên giấy tờ, tài sản được chia đều, nhưng niềm tin thì không thể chia (Ảnh: internet)

Đồng tiền đổi lấy điều gì?

Không ai phủ nhận giá trị của kinh tế. Nhưng khi đồng tiền trở thành lý do đẩy hai người yêu thương phải sống xa nhau quá lâu – nó bắt đầu bào mòn mối quan hệ. Xa mặt cách lòng – không chỉ là câu nói dân gian, mà là quy luật của cảm xúc.

Người đi xa, người ở lại – mỗi người một nỗi cô đơn. Cô đơn vì không có người chia sẻ, vì những bữa cơm chỉ còn một chiếc bát; vì tiếng khóc con đêm sốt mà không biết nói cùng ai. Và cũng chính khoảng trống đó đã tạo điều kiện cho những mối quan hệ thay thế xuất hiện – bắt đầu từ đồng cảm, rồi sẻ chia, rồi đổ vỡ.

Trẻ em – Nạn nhân vô hình

Hậu quả đau lòng nhất của những cuộc ly hôn vì xa cách chính là ở những đứa trẻ. Không ít em sống thiếu tình cảm mẹ hoặc cha, rơi vào trạng thái trầm cảm, học hành sa sút, trở nên khép kín hoặc dễ bị tổn thương. Tệ hơn, một số em thiếu định hướng, dễ sa vào các hành vi tiêu cực.

Tôi từng tư vấn cho một học sinh lớp 8; sau khi mẹ em ly hôn và ở lại Hàn Quốc, còn cha em bận đi làm suốt, em trở nên lầm lì, bỏ học, bị cuốn vào nhóm bạn xấu. Khi hỏi lý do, em chỉ buông một câu: “Em không cần ai cả. Ai cũng bỏ em đi.”

Tan vỡ khi xa xứ – không chỉ là bi kịch của hai người lớn. Đó là khoảng trống trong lòng con trẻ mà tiền bạc không thể lấp đầy.

Tan vỡ khi xa xứ
Tan vỡ khi xa xứ – Nỗi đau của trẻ giữa cuộc ly hôn của cha mẹ (Ảnh minh họa: Internet)

Ứng xử như thế nào với hiện tượng tan vỡ khi xa xứ?

Chúng ta không thể kỳ vọng xã hội hay chính sách thay đổi ngay để ngăn chia ly vì mưu sinh bởi các yếu tố vĩ mô như việc làm, thu nhập, giáo dục kỹ năng sống cần thời gian và sự đồng bộ. Tuy nhiên; ở cấp độ cá nhân và gia đình – đặc biệt là những người đã, đang và sẽ đi xa – hoàn toàn có thể chủ động giảm thiểu tổn thương.

  • Thảo luận trước khi quyết định xa nhau: Không nên xem việc đi làm xa là sự hy sinh nếu chưa có sự đồng thuận. Cần cùng nhau tính toán thời gian, kế hoạch liên lạc, rủi ro và cách ứng phó.
  • Thiết lập lịch trình kết nối cố định: Duy trì ít nhất 1–2 cuộc gọi video mỗi tuần để chia sẻ cảm xúc, hỏi thăm nhau như bữa cơm tinh thần của gia đình.
  • Giao ước rõ ràng về niềm tin và trách nhiệm: Cặp đôi cần thẳng thắn về giới hạn tình cảm, kỳ vọng đạo đức và chủ động gìn giữ mối quan hệ.
  • Lập kế hoạch đoàn tụ rõ ràng: Cần xác định mốc thời gian cụ thể để trở về hoặc đoàn tụ, tránh để xa cách kéo dài không định hướng, gây mất niềm tin.

Có những mất mát không thể vãn hồi

Không ai nói rằng ở gần nhau là sẽ hạnh phúc. Nhưng quá xa nhau – quá lâu – thì tan vỡ chỉ còn là chuyện thời gian. Tan vỡ khi xa xứ là bi kịch mà nhiều người đã trải qua – lặng lẽ, dằn vặt và khó cứu vãn.

Nếu buộc phải đi xa, hãy chuẩn bị kỹ lưỡng – cả về tài chính lẫn cảm xúc. Nếu có thể ở gần, đừng vội đánh đổi. Bởi đôi khi; một mái nhà đơn sơ với đầy đủ người thân, lại là nơi an toàn nhất giữa sóng gió cuộc đời.

Một tổ ấm thật sự – không đo bằng diện tích; không tính bằng thu nhập – mà đo bằng khoảng cách giữa những trái tim. Càng gần nhau, càng khó tan vỡ.