Tổng thống Mỹ Donald Trump hủy đàm phán thương mại với Canada sau khi Ontario phát quảng cáo trích dẫn Ronald Reagan chống thuế quan, gọi là “giả mạo”, giữa căng thẳng thuế 35% từ 8/2025

Quảng cáo Ontario châm ngòi tranh cãi thương mại

Tổng thống Mỹ Donald Trump đầu tuần (10/2025) đình chỉ đàm phán thương mại với Canada sau khi chính quyền bang Ontario phát quảng cáo trên truyền hình Mỹ. Quảng cáo trích dẫn cựu Tổng thống Ronald Reagan từ bài phát biểu ngày 25/4/1987, khi ông nói thuế quan “gây tổn hại cho người dân Mỹ”. Trump gọi quảng cáo là “giả mạo”, nhưng giới quan sát cho rằng nó chỉ được chỉnh sửa, không phải giả. Thư viện Reagan xác nhận bài phát biểu trên YouTube, trong đó Reagan ủng hộ thương mại tự do.

Mỹ áp thuế 25% lên hàng Canada từ mùa xuân 2025, tăng lên 35% vào tháng 8, khiến Ontario – trung tâm sản xuất ôtô – chịu thiệt hại nặng. Ottawa đáp trả bằng thuế tương tự. Quảng cáo của Ontario nhắm đến dân Mỹ, dùng lời Reagan để kêu gọi phản đối thuế. Thủ hiến Doug Ford ngày 14/10 nói: “Đây không phải quảng cáo xấu xa, chỉ là lời Reagan, giọng nói mà đảng Cộng hòa nhận ra.”

Trump đăng trên Truth Social ngày 20/10, cho rằng Reagan ủng hộ thuế quan, gọi quảng cáo là “gian lận”. Quỹ & Viện Ronald Reagan phản đối, nói Ontario dùng “âm thanh và video chọn lọc” mà không xin phép, đang xem xét pháp lý.

Lịch sử thuế quan và phản ứng Canada

Năm 1987, Reagan miễn cưỡng áp thuế lên hàng Nhật Bản (chất bán dẫn, ôtô, điện tử) để trả đũa hoạt động thương mại không công bằng. Ông chỉ trích Tokyo nhưng nhấn mạnh thuế quan gây hại, làm tăng giá cả, giảm cạnh tranh và dẫn đến mất việc làm. Reagan liên hệ thuế cao thời Smoot-Hawley (1930) với Đại Suy thoái, ủng hộ thương mại tự do. Ông phê phán quốc hội Dân chủ vì đề xuất thêm rào cản thương mại.

Quảng cáo Ontario trích dẫn phần Reagan chống thuế, bỏ qua đoạn chỉ trích Nhật Bản. Quỹ Reagan không chỉ rõ xuyên tạc nhưng yêu cầu xem bài phát biểu gốc. Quảng cáo được phát trong các sự kiện lớn, như giải bóng chày có đội Toronto Blue Jays.

Thủ tướng Canada Mark Carney ngày 24/10 thừa nhận không kiểm soát được chính sách thương mại Mỹ. Ông sẵn sàng đàm phán về thép, nhôm, năng lượng khi Mỹ muốn, nhấn mạnh lợi ích cho cả hai nước. Tuy nhiên, Carney nói Canada sẽ tập trung phát triển nội lực và tìm đối tác mới. “Chúng ta làm những gì có thể kiểm soát,” ông nói.

Theo: VnExpress

Từ Khóa: