Trong cuộc đời mỗi người; cha là một biểu tượng thầm lặng – không quá ngọt ngào như mẹ; nhưng lại là bến neo vững chãi trong những giông gió của cuộc đời. Tình cha là thứ tình cảm ít khi được nói ra bằng lời; nhưng lại đọng lại bền lâu hơn bất cứ điều gì. Chúng ta thường nhắc đến mẹ bằng thơ ca, âm nhạc, bằng cả những xúc động vụn vặt hằng ngày; nhưng lại quên mất cha – người lặng lẽ góp mặt trong từng bước đi của con; dù đã rời xa tuổi trẻ từ lâu.

Cha – người đàn ông đứng sau mọi bình yên

Ngày bé, tôi từng nghĩ cha không gần gũi. Cha ít nói, không kể chuyện, cũng chẳng chơi cùng tôi như mẹ. Nhưng giờ đây, khi đã làm cha, tôi mới hiểu: cha không xa cách; chỉ là cha dành cả đời để chống đỡ những phần nặng nhọc của cuộc sống; để con được bước đi nhẹ nhàng hơn.

Cha tôi là người như vậy – một người đàn ông lam lũ nhưng chưa từng than vãn. Dưới cái nắng chang chang mùa hè hay trong gió lạnh mùa đông; ông vẫn miệt mài làm việc, nuôi con cái ăn học thành người. Mỗi bữa cơm đạm bạc; mỗi chiếc áo cũ ông vẫn mặc năm này qua năm khác… tất cả đều là sự hy sinh âm thầm mà ngày đó tôi nào có hiểu. Ông không nói gì nhiều; nhưng mọi thứ trong nhà – từ cái cửa kêu cót két đến mái hiên dột nước – đều là việc của ông.

Tôi lớn lên trong sự bảo bọc lặng lẽ ấy, cứ ngỡ rằng đó là điều hiển nhiên. Mãi đến khi có gia đình riêng, đối mặt với áp lực cơm áo gạo tiền, tôi mới nhận ra: cha tôi đã gánh cả tuổi trẻ của mình để con cái có tương lai.

Cha
Cha tôi là người như vậy – một người đàn ông lam lũ nhưng chưa từng than vãn (Ảnh minh họa: Internet)

Từ chiến trường trở về – ký ức không lời

Cha tôi từng là một người lính. Giữa những năm tháng bom rơi đạn lạc, ông đã vào sinh ra tử nơi chiến trường ác liệt. Ông may mắn sống sót trở về – một điều mà chính ông cũng nhiều lần nói là “ơn trời”. Ngày đó, cha giữ vai trò như một trưởng ban hậu cần, phụ trách bếp ăn trong đơn vị. Không rõ chức danh khi ấy gọi là gì, nhưng ông kể phải lo từng bữa cơm, từng bao gạo, từng nắm muối cho đồng đội giữa chiến khu thiếu thốn đủ bề. Có lúc nấu ăn trong hầm, có khi phải di chuyển liên tục vì địch bắn phá. Gian khổ là vậy; nhưng ông luôn xem đó là những năm tháng “đẹp và đáng sống nhất” vì được cống hiến cho Tổ quốc.

Chính thời gian ấy đã rèn cho cha tôi bản lĩnh thép – thứ bản lĩnh không ồn ào, mà bền bỉ, khiêm nhường. Có lẽ vì từng sống giữa lằn ranh sống chết mà ông càng trân quý từng ngày yên bình sau chiến tranh. Ông ít nói về quá khứ; chỉ giữ lại những tấm bằng khen đã ố màu và thỉnh thoảng ngồi lặng lẽ nhìn ra sân khi có chương trình về cựu chiến binh trên tivi.

Tuổi già – cha vẫn là bóng cây che nắng cho con cháu

Bây giờ cha tôi đã 76 tuổi. Ở cái tuổi mà nhiều người đã mỏi mệt; muốn yên tĩnh bên tách trà và chiếc ghế mây ngoài hiên, thì ông vẫn chưa cho phép mình nghỉ ngơi. Ngày nào ông cũng đưa đón cháu nội đi học. Bước chân đã chậm lại theo năm tháng, nhưng ánh mắt ông vẫn sáng rỡ mỗi khi đón cháu từ cổng trường – cái ánh sáng của niềm vui được tiếp tục làm “người bảo vệ” cho thế hệ sau.

Dù đã lớn tuổi, hàng tháng cha vẫn một mình đạp xe đi khám sức khỏe. Tôi và các anh chị có đề nghị đưa đi, ông chỉ cười: “Bố vẫn khỏe, đi một mình cho chủ động.” Có lần tôi biếu vào tay ông ít tiền ăn sáng, ông gạt đi, bảo: “Bố có lương rồi.” Lời nói tưởng nhẹ tênh mà khiến tôi cay mắt. Hóa ra, người cha của tôi chưa từng yếu đuối, chưa từng cho phép mình là gánh nặng cho ai, kể cả khi tóc đã bạc trắng.

Cha không cần ai chăm sóc, không muốn phiền con cháu. Ông sống giản dị, tiết kiệm, chỉ cần quanh quẩn trong sân vườn nhỏ, lo cho đàn gà, luống rau, và đặc biệt là đón cháu đúng giờ. Nhịp sống ấy tưởng như đơn giản; nhưng lại chứa đựng một tinh thần thép, một lòng yêu thương gia đình đến vô điều kiện.

Cha
Chiếc xe đạp cũ, tấm lưng gầy – ông vẫn chở cả tuổi thơ các con, cháu đi qua bình yên (Ảnh: Lại Phan T.Bình)

Những hy sinh không tên và sự hiểu muộn màng

Giờ đây, mỗi khi nhìn lại tuổi thơ; tôi mới chợt hiểu: những lần cha không nói gì, không la mắng, cũng không ôm ấp, lại chính là những bài học sống lớn lao. Cha dạy tôi bằng im lặng. Dạy tôi phải sống có trách nhiệm, phải biết giữ lời hứa, phải biết đứng dậy sau mỗi lần thất bại.

Có lẽ, ông không biết cách thể hiện tình yêu bằng lời nói. Nhưng ông thể hiện bằng đôi vai gồng gánh, bằng bàn tay nứt nẻ; bằng những lần dắt xe giữa trời mưa mà không hề kêu ca. Tình yêu ấy – giống như dòng chảy ngầm – lặng lẽ, âm ỉ và không bao giờ cạn.

Tôi từng trách cha vì không dành nhiều thời gian cho mình. Nhưng giờ đây, tôi hiểu: chính sự lặng lẽ của cha là món quà lớn nhất đời tôi – một thứ tình yêu không ồn ào nhưng sâu sắc; đủ để tôi đi qua cả cuộc đời mà không lạc hướng.

Xin đừng đợi đến khi không còn mới biết trân trọng

Một trong những điều khiến nhiều người day dứt nhất là chưa kịp thể hiện tình cảm với cha. Người cha Việt thường sống trầm lặng, ít nói, mà con cái cũng không quen bày tỏ. Chúng ta ngại những lời yêu thương trực tiếp, nhưng lại luôn hy vọng người thân tự hiểu. Và rồi, đến một ngày, khi chiếc ghế cha thường ngồi trống vắng; bạn mới chợt thèm được tựa vào vai cha một lần, được nghe ông nói một câu đơn giản: “Về rồi à con?”.

Đừng đợi. Nếu thấy khó mở lời, hãy bắt đầu bằng hành động. Hãy gọi điện về nhà thường xuyên; tự tay nấu cho cha một bữa cơm giản dị, pha ấm trà ông thích, mua tặng cha đôi dép mới thay cho đôi cũ đã mòn. Đón cha đi khám định kỳ; thay cha dọn lại mái hiên trước mùa mưa, hay đơn giản chỉ là ngồi nghe ông kể chuyện ngày xưa. Đó chính là cách nói “con thương cha” – bằng những điều nhỏ nhặt, nhưng bền bỉ và đầy yêu thương.

Vì cha – người cả đời lặng lẽ sống vì con cái; xin chúng ta hãy sống những ngày còn lại đủ chậm để nhìn lại, đủ ấm để trở về; và đủ gần để cha cảm nhận được: con luôn ở đây, bên cha.