Tại Hoa Kỳ, tuổi thọ trung bình của phụ nữ là 81 tuổi; đối với đàn ông là 76 tuổi theo (trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh – CDC). Trung bình, trên khắp thế giới, phụ nữ sống lâu hơn. Vậy tại sao phụ nữ có xu hướng sống lâu hơn đàn ông?

Ảnh hưởng tuổi thọ đến từ hormone giới tính

Virginia Zarulli – phó giáo sư nhân khẩu học tại Đại học Nam Đan Mạch, ông cho biết hai trong số những nguyên nhân chính là do sinh học. Nguyên nhân đầu tiên liên quan đến sự khác biệt về hormone giới tính.

Phụ nữ sản xuất nhiều estrogen (hóc môn sinh dục nữ) hơn, và ít testosterone (hóc môn sinh dịch nam) hơn nam giới. Theo một nghiên cứu năm 2017 trên tạp chí Biology of Sex Differences, hóc môn sinh dục nữ cung cấp khả năng bảo vệ chống lại một loạt bệnh, chẳng hạn như bệnh tim mạch.

Mặt khác, nồng độ hóc môn sinh dục nam mà cao; có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc một số bệnh như ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới; ung thư nội mạc tử cung và ung thư vú ở phụ nữ. Theo một nghiên cứu năm 2020 trên tạp chí Nature Medicine; hóc môn sinh dục nam cũng có liên quan đến hành vi nguy cơ; và mức độ hung hăng cao hơn. Nó có thể làm tăng nguy cơ tử vong ở độ tuổi trẻ hơn.

Sống lâu có liên quan đến nhiễm sắc thể X và Y

Ngoài ra còn có một thành phần di truyền ảnh hưởng đến tuổi thọ; con người có hai nhiễm sắc thể giới tính X và Y. Nhiễm sắc thể của phụ nữ là XX, còn nam giới là XY. Phụ nữ có nhiễm sắc thể X kép này, nó cho phép họ có kế hoạch dự phòng nếu có một đột biến xấu trên một trong hai nhiễm sắc thể X. Nhiễm sắc thể X còn lại có thể để họ sống. Đây là một lợi thế sinh học mang lại cho phụ nữ.

Theo một nghiên cứu năm 2003 được công bố trên tạp chí Dân số và Phát triển Đánh giá về hơn 11.000 nữ tu và tu sĩ Công giáo Bavaria, nghiên cứu trong vòng 105 năm (từ năm 1890 đến năm 1995); ở môi trường tôn giáo nghiêm ngặt, nam giới và nữ giới có lối sống giống nhau, cả hai giới đều tránh các hành vi nguy cơ. Do đó, loại trừ các yếu về tố lối sống, thì lợi thế sinh học mang lại cho phụ nữ thêm khoảng 2 năm tuổi thọ, phó giáo sư Zarulli nói.

Lối sống ảnh hưởng đến tuổi thọ của Nam và Nữ

Phụ nữ thường xuyên đi khám sức khỏe cao hơn nam giới (Ảnh minh họa nguồn Pixabay).
Phụ nữ thường xuyên đi khám sức khỏe cao hơn nam giới (Ảnh minh họa nguồn Pixabay).

Các yếu tố xã hội đóng một vai trò lớn; đàn ông có xu hướng hút thuốc lá và uống rượu thường xuyên hơn phụ nữ. Theo CDC, nam giới có nguy cơ uống rượu bia cao gần gấp đôi; và 35% nam giới trên thế giới hút thuốc so với 6% phụ nữ.

Theo một nghiên cứu đánh giá năm 2020 trên tạp chí Advances in Clinical and Experimental Medicine; thì phụ nữ có xu hướng tin tưởng vào chế độ dinh dưỡng lành mạnh hơn và nam giới thích các bữa ăn nhiều chất béo và ăn thức ăn nhanh.

Theo một nghiên cứu năm 2001 của CDC, khả năng phụ nữ đến gặp bác sĩ (không bao gồm các dịch vụ chăm sóc liên quan đến thai kỳ) cao hơn nam giới 33%.

Ngoài ra, khi trẻ sơ sinh ở trong những môi trường có tỷ lệ tử vong đặc biệt cao, chẳng hạn như trong nạn đói; dịch bệnh nghiêm trọng và khi chúng bị bắt làm nô lệ; thì trẻ em gái có tỷ lệ sống sót cao hơn trẻ em trai (theo một nghiên cứu năm 2018 do phó giáo sư Zarulli chủ trì; được công bố trên tạp chí Proceedings của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia). Trung bình, phụ nữ sống lâu hơn nam giới 4 đến 5 năm.

Ngày nay liệu phụ nữ còn có xu hướng sống lâu hơn đàn ông không?

Khoảng cách tuổi thọ không phải lúc nào cũng rộng giữa hai giới tính. Các hồ sơ chi tiết về tỷ lệ tử vong cho thấy; phụ nữ không thường xuyên sống lâu hơn nam giới cho đến khoảng đầu thế kỷ 20. Trước đó, các bệnh truyền nhiễm lan tràn và tấn công cả hai giới một cách khá bình đẳng. Ngoài ra, phụ nữ thường chết trong quá trình sinh nở.

Tuổi thọ của phụ nữ không phải lúc nào cũng tăng cao như mong đợi. Từ giữa những năm 1970, gia tăng nhiều phụ nữ bắt đầu hút thuốc lá (theo một báo cáo năm 2011 của Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia). Tính đến năm 2005, phụ nữ sống thọ thấp hơn dự kiến 2,3 năm.

Con người hiện đại, lối sống thay đổi không thuận theo quy luật tự nhiên nữa; vì vậy nó đã rút ngắn đi khoảng cách “Phụ nữ có xu hướng sống lâu hơn đàn ông”.

Theo livescience

Xem thêm: