Giới truyền thông Trung Quốc hứng chịu làn sóng chỉ trích nặng nề vì dùng thảm cảnh Covid-19 ở Ấn Độ để tuyên truyền, đề cao thành tựu chống dịch của Bắc Kinh, theo New York Times ngày 4/5.

Truyền thông Trung Quốc bị chỉ trích vì vô cảm và nhẫn tâm

Ngày 1/5, trên Weibo tài khoản của Ủy ban Chính trị Pháp luật Trung ương Trung Quốc đăng bức ảnh với tiêu đề “Đỏ lửa phiên bản Trung Quốc so với đỏ lửa của Ấn Độ”. Bức ảnh nhằm so sánh vụ phóng tên lửa Trường Chinh 5B phóng mô đun Thiên Hà của Trung Quốc lên vũ trụ với cảnh tượng hỏa thiêu người chết vì Covid-19 ở Ấn Độ.

Bài đăng đã làm dấy lên làn sóng giận dữ, chỉ trích vì sự vô cảm và nhẫn tâm của chính quyền Trung Quốc; khiến bài đăng bị gỡ xuống cùng ngày.

Đồng thời, nó cũng làm dấy lên cuộc tranh luận về thái độ của Trung Quốc đối với Ấn Độ; và sự căng thẳng giữa luận điệu chủ nghĩa dân tộc của Bắc Kinh và nỗ lực quảng bá hình ảnh nhân văn của họ trên trường quốc tế.

Cuộc tranh cãi nảy lửa đã tạo ra một rạn nứt bất thường giữa hai chuyên gia truyền thông của Trung Quốc.

Tổng biên tập Global Times, Hồ Tích Tiến lên án các bài đăng trên vì làm tổn hại đến vị thế của Trung Quốc ở Ấn Độ.

Trong khi đó, một học giả ở Thượng Hải, Thẩm Dật lại bác bỏ những ý kiến chỉ trích. “Bày tỏ thương cảm với Ấn Độ có thể giúp đạt được kết quả như mong đợi không?”, ông Thẩm phản pháo bình luận của ông Hồ Tích Tiến.

Ông Thẩm cho rằng, Trung Quốc không nên thoải mái hơn về việc phô trương sức mạnh chính trị của mình. Ông viết: “Con khỉ đột lớn nhất có thể ngủ ở đâu? Bất cứ chỗ nào nó muốn”.

Ấn Độ đang quá đau buồn nên không bận tâm đến chiêu trò của Trung Quốc

Mặc dù Bắc Kinh có đề nghị trợ giúp y tế cho New Delhi và cuộc tranh cãi có thể sớm qua đi. Nhưng điều đó cho thấy cách tuyên truyền ngông cuồng của Trung Quốc có thể xung đột với nỗ lực kết bạn ở nước ngoài của Bắc Kinh.

Năm ngoái, Trung Quốc và Ấn Độ cũng xảy ra xung đột ở biên giới, dẫn tới thương vong cho binh sĩ ở cả đôi bên.

Tuy nhiên, ông Tập và ông Modi đã nhanh chóng xoa dịu căng thẳng. Tuần trước, ông Tập còn gửi lời chia buồn trước cuộc khủng hoảng Covid-19 của Ấn Độ. Bắc Kinh mới đây còn đề nghị gửi hỗ trợ y tế, các đơn hàng thiết bị oxy cho New Delhi.

Trợ lý giám đốc Viện Nghiên cứu Trung Quốc ở Delhi, Madhurima Nundy cho biết, trong những trường hợp bình thường, hình ảnh so sánh trên mạng xã hội của Bắc Kinh sẽ khiến dư luận New Delhi tức giận. Tuy nhiên, người Ấn Độ đang phải đối phó với cuộc khủng hoảng Covid-19 nên họ không có thời gian để bận tâm.

Tiến sĩ Nundy nói: “Ở Ấn Độ đang có quá nhiều điều đang xảy ra gây đau buồn, sự tức giận chủ yếu hướng về chính phủ. Sự ngờ vực và tức giận đối với Trung Quốc vì Covid và căng thẳng biên giới nổi lên từ năm ngoái. Tuy nhiên, sau cuộc khủng hoảng hiện tại thì giờ đã tan biến”.

Ngoại giao “chiến lang” của Bắc Kinh gây bất bình ở các quốc gia

Giới quan sát cho rằng, chiến lược tuyên truyền hiện nay của Bắc Kinh là dùng các kênh thông tin chính thức và trang tin trực tuyến thường; để ca ngợi thành công mà nước này đạt được trong cuộc chiến chống dịch. Đồng thời, họ xoáy sâu vào thảm họa Covid-19 mà các nước khác gặp phải.

Chuyên gia nghiên cứu về chiến lược ngoại giao “chiến lang” của Bắc Kinh, Zhiqun Zhu cho hay: “Nhiều người Trung Quốc tin rằng Ấn Độ đã tham gia với phương Tây để chống lại sự trỗi dậy của Bắc Kinh trong những năm gần đây”.

Thời gian qua, các quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc liên tục đăng bài trên mạng xã hội, đưa ra các dòng tweet, và phát biểu mạnh mẽ bảo vệ Bắc Kinh; đặc biệt là trước những lời chỉ trích từ phương Tây liên quan đến chính sách đàn áp ở Hong Kong và Tân Cương.

Phong cách ngoại giao “chiến lang” này gây bất bình từ nước ngoài nhưng lại nhận được hưởng ứng ở trong nước.

Tháng 4/2020, Bộ Ngoại giao Pháp triệu hồi đại sứ Trung Quốc tại Paris vì trang web của đại sứ quán Trung Quốc viết rằng các y tá Pháp đã bỏ rơi những người sống trong các trại dưỡng lão.

Cuối năm 2020, Thủ tướng Úc, Scott Morrison đã tổ chức họp báo yêu cầu Trung Quốc xin lỗi sau khi người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đăng một bức ảnh (đã qua chỉnh sửa) lên Twitter cảnh một binh sĩ Australia cầm dao kề cổ một em bé Afhganistan.