Trên máy bay, trong một chuyến bay đêm đường dài; bạn giật mình tỉnh giấc, xung quanh tối đèn; dường như tất cả đều đang ngon giấc… Bạn sẽ có cảm giác gì? Tuỳ thuộc bạn ở vị trí nào; hành khách, phi hành đoàn trong khoang nghỉ, hay phi hành đoàn đang làm nhiệm vụ…

Trên máy bay phi hành đoàn có được phép ngủ không?

Hãy bắt đầu từ góc nhìn tò mò của hành khách, máy bay đang bay trên 10.000m… và đến cả phi hành đoàn đều đang ngủ ngon lành, liệu có đáng sợ hay không? Không có gì đáng sợ cả. Có quy định cụ thể về ngủ nghỉ trên máy bay; trong những chặng bay dài đối với phi hành đoàn.

Trải nghiệm trên các chuyến bay đường dài thường có nét giống nhau. Sau cất cánh, máy bay đạt độ cao bay bằng; tiếp viên bắt đầu phục vụ hành khách với đồ ăn thức uống. Phục vụ xong, ánh sáng trong cabin tối dần. Hành khách nào có nhu cần xem, đọc sẽ dùng đèn ở khu vực cá nhân; để tránh làm ảnh hưởng tới những hành khách muốn nghỉ ngơi. Còn phi hành đoàn đương nhiên phải làm việc…

Trên máy bay (dân dụng)... máy bay chở khách là một loại máy bay vận chuyển hành khách và hàng hóa. Loại máy bay này thường được các hãng hàng không điều hành.
“Phi công là một nghề có đòi hỏi khắc nghiệt và nguy hiểm; cơ thể luôn phải thích nghi với sự thay đổi môi trường, nhiệt độ, áp suất và bức xạ mặt trời khá cao. Thức trắng đêm trường, gò bó trong khoang lái nhỏ hẹp; cất và hạ cánh trong thời tiết phức tạp, chỉ một sơ suất nhỏ có thể khiến mình và nhiều người mất đi sinh mạng…” (ảnh: FB Captain Nguyễn Tuấn Dũng)

Phi hành đoàn sẽ làm gì trên máy bay khi đèn tắt?

Trên máy bay, trong những chặng bay dài sẽ cần dùng đến phi hành đoàn tăng cường (từ 1-2 tổ). Trong khi bay bằng ở độ cao trên 10.000m và hầu hết hành khách đang say giấc nồng, phi hành đoàn nên/cần nghỉ ngơi. Đương nhiên họ có phân ca, làm việc theo tổ duy trì đủ cơ số nhân sự tối thiểu.

Nếu hành khách cảm thấy mệt mỏi sau một chặng bay dài thì phi hành đoàn còn căng thẳng gấp nhiều lần. Chịu trách nhiệm cho an toàn của chuyến bay và hàng trăm con người đòi hỏi trạng thái tinh thần tốt nhất.

Nghỉ ngơi giữa chặng là quy định trong luật Hàng không cũng như luật lao động của các quốc gia. Điều này đảm bảo, phi hành đoàn sẽ ở trong trạng thái tốt nhất có thể để đảm bảo an toàn cho chuyến bay và hành khách. Rõ nhất là trên buồng lái, giữa chặng, luôn có 2 người ngồi; những người khác nghỉ ngơi cho tới phiên mình.

Trên máy bay... Máy bay dân dụng lớn nhất là máy bay phản lực thân rộng, một trong số chúng là Boeing 747, Boeing 767, Boeing 777, Boeing 787, Airbus A300/A310, Airbus A330, Airbus A340, Airbus A350, máy bay A380,... Những chiếc máy bay này thường được sử dụng cho các chuyến bay đường dài giữa hãng hàng không trung tâm thành phố lớn với rất nhiều hành khách.
Vậy, phi hành đoàn biến đâu mất giữa chuyến bay? Đâu có thấy họ ngủ nghỉ gì trong khoang khách đâu nhỉ…

Khoang nghỉ của tổ tiếp viên trên máy bay

Các máy bay chở khách thân rộng (hai lối đi) thường có khoang nghỉ riêng của phi hành đoàn. Thường là ở trên trần của khoang (cabin) khách – kể cả máy bay không có hai tầng. Một cánh cửa không có gì đặc biệt nằm ở phía sau hoặc bên cạnh khoang bếp (galley). Trông giống như cửa của tủ quần áo hoặc nhà vệ sinh (nếu không tính đến khoá điện tử).

Máy bay tuyến gần thường có chỗ ngồi ít hơn 100 hành khách và có thể được sứ dụng bở động cơ tuabin quạt hoặc động cơ tuốc bin cánh quạt. Những máy bay này bay các tuyến bay chính với khoảng cách ngắn, đối với các máy bay lớn hơn hoạt động cho Hãng hàng không quốc gia và được sử dụng để giao thông tuyến gần giữa các thành phố lân cận hay bay ra một hòn đảo ven biển. Những đường băng mà máy bay này thực sự cần để cất và hạ cánh là rất ngắn, hầu hết tất cả các sân bay dù nhỏ nhất cũng có thể cho loại máy bay này bay. Do đó nó cũng là một loại máy bay rất phổ biến khi các hành khách không cần đi máy bay lớn, sang trọng mà chỉ cần đi nhanh đến các địa điểm gần hơn mà họ muốn đi.
Mở cửa và bạn sẽ thấy cầu thang dẫn lên chỗ nghỉ ngơi của phi hành đoàn. Cẩn thận nhé kẻo cụng đầu, cầu thang xoắn hẹp.

Khi lên lầu, bạn sẽ tìm thấy sáu chiếc giường. Ba chiếc ở cạnh nhau, và ba chiếc còn lại được sắp xếp theo hình móng ngựa. Mỗi giường đều có dây an toàn và rèm dày, đảm bảo sự riêng tư trong lúc nghỉ cho các thành viên phi hành đoàn.

Máy bay, còn được gọi theo âm Hán – Việt là phi cơ (飛機) hay cách gọi dân dã là tàu bay, là phương tiện bay hiện đại, cao cấp, ngày nay đóng vai trò không thể thiếu trong kinh tế và đặc biệt trong quân sự. Máy bay dân dụng là phương tiện chuyên chở chính của ngành giao thông vận tải hàng không dân dụng

Rất thú vị với những gì bạn thấy ở đây. Có hệ thống báo cháy, bình cứu hoả, đèn pin và bình ôxy di động để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp. Ngoài ra còn có các vật dụng tiện nghi, chẳng hạn như ổ cắm điện, gương nhỏ, móc áo khoác và hệ thống liên lạc nội bộ.

máy bay có vai trò ngày càng quan trọng: trong giao thông vận tải, hàng không dân dụng, lượng hành khách và hàng hóa chuyên chở bằng máy bay chiếm tỷ trọng rất lớn và ngày càng lớn vì ưu thế nhanh chóng và an toàn của loại hình giao thông vận tải này. Máy bay là phương tiện vận tải hiện đại đòi hỏi các đảm bảo kỹ thuật rất khắt khe do các tai nạn máy bay thường gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản.

Đương nhiên sẽ tiện nghi và ngủ sẽ ngon hơn trong những khoang (giường nằm) hạng nhất ở trên máy bay, nhưng dù sao thì cũng được ngả lưng trong một chặng bay dài.

Khoang nghỉ trên máy bay của tổ bay

Tuy vậy, giao thông vận tải hàng không vẫn là loại hình có độ an toàn cực cao, xác suất rủi ro cực thấp nếu so sánh với các loại hình giao thông vận tải khác. Cho đến hiện nay công nghiệp chế tạo máy bay là ngành công nghiệp mũi nhọn – công nghệ cao chỉ có các cường quốc kinh tế trên thế giới mới thực hiện được và là ngành định hướng công nghệ cho các ngành công nghiệp khác. Hiện nay quốc gia chế tạo máy bay cả dân dụng và quân dụng đứng đầu thế giới là Hoa Kỳ, sau đó đến Pháp và các nước công nghiệp hàng đầu châu Âu, Nga...

Thường ở phía trước máy bay, ngay sau buồng lái, trên khoang hạng nhất, khá ấm cúng với hai chiếc giường (hộp). Khá nhỏ, không sang trọng nhưng đủ tiện nghi và thoải mái với gối, nệm, chăn, rèm che, hệ thống chỉnh ánh sáng và nhiệt độ tùy thích, tuy nhiên sẽ không có hệ thống giải trí như của hành khách.

Khoang nghỉ của phi hành đoàn khác nhau tùy theo loại máy bay. Trên một số máy bay, bạn sẽ không tìm thấy khoang chuyên dụng, hoàn toàn kín cho phi hành đoàn.

Máy bay là loại khí cụ bay nặng hơn không khí, bay được là nhờ lực nâng khí động lực học. Thuật ngữ "máy bay" thì thường được hiểu là loại phương tiện bay có cánh có cánh nâng cố định,
Cơ trưởng Nguyễn Tuấn Dũng: “Trong những chặng bay dài, với tổ bay tăng cường (Augmented Flight Crew) phi công có thể nghỉ ngơi trong khoang riêng (tuỳ theo thiết kế của từng loại máy bay, từng hãng)… nói chung là sau nhiều giờ gò bó (suốt đêm trường) trên ghế lái nhỏ hẹp được ngả lưng một cái mới thấm thía nội hàm của từ “tra tấn”…”