Biển Đông: Chính quyền Trump ủng hộ quyền chủ quyền của Việt Nam

Reuters đưa tin, cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien cho biết chính quyền Tổng thống Donald Trump ủng hộ Philippines và Việt Nam bảo vệ quyền chủ quyền ở Biển Đông trước mối đe dọa từ Trung Quốc.

Trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ công bố phát biểu của ông O’Brien trước báo giới hôm 23/11. Ông nói: “Phát biểu nhất quán của tôi ở Việt Nam và Philippines – và tôi nghĩ phát biểu này đã gây được tiếng vang với giới lãnh đạo ở cả hai nước – đó là quyền đánh bắt hải sản, quyền khai thác khoáng sản, quyền khai thác dầu khí trong các vùng đặc quyền kinh tế của các quốc gia ASEAN là thuộc về các thế hệ con cháu của các quốc gia đó”.

Vị cố vấn của Tổng thống Trump nói thêm: “Những quyền này không thể bị chiếm đoạt bởi một quốc gia láng giềng lớn hơn, mạnh hơn, giàu hơn hay có quân đội hùng mạnh hơn”.

Tuyên bố của ông O’Brien là lời ám chỉ rõ ràng đối với hoạt động gia tăng quân sự của Bắc Kinh nhằm thúc đẩy yêu sách phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông.

Ông O’Brien nói: “Vì vậy, chúng tôi ở đây. Chúng tôi nhận được sự ủng hộ của các đối tác và đồng minh của chúng tôi; đặc biệt là các đồng minh có hiệp ước với chúng tôi như Philippines. Và đó là cuộc thảo luận chung mà chúng tôi đã có với lãnh đạo của cả Việt Nam và Philippines”.

Việt Nam nên dựa vào đâu để bảo vệ quyền chủ quyền ở Biển Đông?

Theo Reuters, Việt Nam và Philippines là hai nước thường lên tiếng mạnh mẽ nhất trong khu vực nhằm phản đối yêu sách quá mức của Trung Quốc ở Biển Đông.

Giới quan sát cho rằng người dân Việt Nam cần được biết hoạt động của Trung Quốc trên Biển Đông.

“Nhà nước cần đưa các thông tin minh bạch về vấn đề này, và cho dân cái quyền được thể hiện chính kiến đối với chủ quyền trên Biển Đông bởi chính những người dân chứ không phải là các vị quan chức cấp cao mới là người sẽ phải chiến đấu, thậm chí phải hy sinh để đòi lại biển đảo quê hương”, theo Tiến sỹ Nguyễn Thành Trung, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế (SCIS).

Các nhà phân tích cho rằng Việt Nam nên thiết lập các mối quan hệ hợp tác mạnh mẽ và sâu rộng với Mỹ và các nước như Úc, Nhật Bản, Ấn Độ nhằm có được thế cân bằng trong đối kháng với Trung Quốc.

Philippines là đồng minh của Mỹ trong nhiều chục năm qua. Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte gác bỏ Phán quyết Biển Đông trong 4 năm qua để theo đuổi mối quan hệ nồng ấm hơn với Bắc Kinh. Tòa trọng tài thường trực ở La Hay, Hà Lan đã ra phán quyết năm 2016; trong đó bác bỏ yêu sách đường lưỡi bò của Trung Quốc.

Dù vậy, Mỹ vẫn đảm bảo tuân thủ hiệp ước phòng thủ chung với Philippines, có từ năm 1951. Cố vấn O’Brien tái khẳng định cam kết này trong buổi lễ hôm 23/11 tại Bộ Ngoại giao Philippines. Ông O’Brien đã đại diện cho Tổng thống Trump thông báo chuyển giao tên lửa và bom cho quân đội Philippines.